Ngôi sao sân cỏ Đức nước Đức vừa đưa ra một quyết định khiến cộng đồng người hâm mộ bóng đá phân chia: St. Pauli đã chính thức cấm ca khúc “Das Herz von St. Pauli” (Trái Tim Của St. Pauli) – bài hát truyền thống của CLB trong các trận đấu tại sân vận động. Đằng sau quyết định này là một hành trình nghiên cứu lịch sử phức tạp và những khám phá không thể bỏ qua về mối liên hệ của ca khúc với chế độ phát xít Đức những năm 1930-1940.
Cuộc Điều Tra Lịch Sử Bất Ngờ
Người Đức có một thuật ngữ rất đặc biệt – “Vergangenheitsbewaeltigung” – có nghĩa là “đối mặt và xử lý quá khứ”. Dù Thế chiến thứ hai đã kết thúc hơn 80 năm, nhưng người ta vẫn liên tục đặt câu hỏi: ai đã làm gì trong thời chiến, và họ có thực sự tự nguyện hay không.
Celina Albertz, một nhà khoa học chính trị và truyền thông làm việc cho ban báo chí của St. Pauli, chính là người dẫn đầu cuộc điều tra này. Cô bắt đầu từ một email tìm kiếm thông tin về lịch sử của một hẻm nhỏ tại bến cảng Saint Pauli. “Ai đó đã gửi email cho chúng tôi, yêu cầu làm điều gì đó về St. Pauli và bến cảng của thành phố,” cô kể lại. “Và có một câu trong bài hát về nó – der hafen, die lichter (bến cảng, những ánh đèn) – vì vậy tôi nghĩ việc xem xét bối cảnh của bài hát sẽ rất thú vị.”
Cuộc điều tra lịch sử về ca khúc Das Herz von St. Pauli phát hiện những liên hệ phức tạp với chế độ Nazi
Cuộc nghiên cứu của cô Albertz bắt đầu với việc truy ngõ các nhân vật chính liên quan đến bài hát. Đầu tiên là Hans Albers, một ngôi sao điện ảnh và sân khấu nổi tiếng của Đức, người đã biểu diễn ca khúc “Das Herz von St. Pauli” trong một bộ phim cùng tên. Albertz tiến hành nghiên cứu theo phương pháp truyền thống, đến thư viện và đọc các tài liệu lịch sử về sự nghiệp của Albers.
Nhưng những gì cô phát hiện ra là đáng báo động. Albers, cùng với Michael Jary – nhà soạn nhạc của bài hát – đều xuất hiện trong Gottbegnadeten-Liste, một danh sách bí mật do Bộ trưởng Tuyên truyền Joseph Goebbels biên soạn. Danh sách này bao gồm những nghệ sĩ được coi là có giá trị cho nền tuyên truyền của chế độ và sẽ không bị đưa ra tiền tuyến trong chiến tranh.
Những Sợi Dây Phức Tạp Của Lịch Sử
Hans Albers và ca khúc Das Herz von St. Pauli: Mối liên hệ lịch sử không thể lờ đi
Tuy nhiên, câu chuyện không dừng lại ở đó. Hans Albers có một người bạn gái là người Do Thái, và ông đã giúp cô trốn thoát khỏi Đức. Nhưng chính bản thân Albers lại ở lại và tiếp tục đóng phim tuyên truyền cho chế độ. Michael Jary, nhà soạn nhạc, có một cộng sự viết lời tên Bruno Balz – một người có xu hướng đồng tính bị Gestapo bắt giữ và tra tấn. Jary đã phải viết đơn xin xin Goebbels cho phép Balz được thả ra, với lý do là ông không thể viết nhạc nếu không có cộng sự của mình.
Tuy nhiên, phát hiện đáng lo ngại nhất của Albertz lại liên quan đến Josef Ollig, người viết lời bài hát. Ollig không chỉ là một nhà báo cho một tờ báo ủng hộ Đức Quốc xã, mà trong chiến tranh, ông còn là một “kriegsberichter” (phóng viên chiến trường) – một vai trò hoàn toàn khác với nhà báo thông thường.
“Nhưng điều đó không thực sự giải thích hoàn toàn công việc của ông ta,” Albertz giải thích. “Nó làm cho ông ta nghe giống như một nhà báo. Nhưng kriegsberichter không phải là nhà báo. Họ không viết bài báo, họ viết các báo cáo được Bộ Tuyên truyền kiểm duyệt và phân phối cho các tờ báo trên toàn quốc. Thậm chí so với những phóng viên chiến trường khác, các báo cáo của Ollig cũng nằm ở mức độ nặng về tuyên truyền.”
Sự Chia Rẽ Tại Sân Vận Động
Phát hiện này đã gây ra một sự chia rẽ sâu sắc tại St. Pauli. Với tư cách là một CLB Bundesliga nổi tiếng với tinh thần chống phát xít, chống phân biệt chủng tộc và ủng hộ cộng đồng LGBTQ+, St. Pauli không thể tiếp tục sử dụng một bài hát có di sản tuyên truyền phức tạp như vậy làm bài thán ca chính thức.
Vào tháng 2, CLB thông báo chính thức cấm ca khúc này. Chủ tịch Oke Goettlich thừa nhận rằng bài hát có “ý nghĩa tình cảm rất mạnh mẽ đối với nhiều người”, nhưng “một bài thán ca trong sân vận động phải mang mọi người lại gần nhau. Với cuộc tranh luận xung quanh bài hát, một khoảnh khắc như vậy không thể được tạo ra vào lúc này, vì nhiều thành viên và người hâm mộ đã nói rõ ràng rằng họ không còn cảm thấy thoải mái với bài hát nữa.”
St. Pauli: Một câu lạc bộ với truyền thống chính trị mạnh mẽ và cam kết đối với các giá trị tiến bộ
Quyết định trên đã vấp phải sự phản đối gay gắt. Trong trận đấu đầu tiên sau lệnh cấm, chủ tịch Goettlich bị một bộ phận cổ động viên la ó khi ông cố gắng giải thích quyết định. Cuộc tranh luận trở nên gay gắt trên mạng xã hội, với những lời chỉ trích cá nhân hướng vào Albertz. “Mọi người nói, ‘Tại sao cô không thể để nó yên?’, hoặc, ‘Thế còn gia đình của cô thì sao?’. Chà, tôi đã làm điều đó. Tôi đã nghiên cứu lịch sử gia đình mình, và điều đó cũng rất khó khăn. Tôi đã hy vọng rằng mình sẽ tìm thấy những điều khác với những gì tôi đã tìm thấy. Tôi cũng đã có những cuộc nói chuyện khó khăn với ông bà mình,” Albertz chia sẻ.
Cái Giá Của Sự Thật Và Lịch Sử
Một sự thật mà Albertz chỉ ra rất đáng chú ý: theo nghiên cứu lịch sử, chỉ có khoảng 0,3% người Đức thực sự giúp đỡ những người bị bức hại, trong khi khoảng 1/3 người Đức ngày nay tin rằng tổ tiên của họ là một phần của phong trào kháng chiến. “Vào cuối những năm 1970, hầu hết các gia đình không nói về nó,” cô nói. “Không có cuộc tranh luận xã hội nào cả. Nhiều người đã phớt lờ trách nhiệm và tội lỗi của chính mình.”
Cô hoàn toàn hiểu được sự mất mát cảm xúc của người hâm mộ. “Đó là một chủ đề vô cùng nhạy cảm. Tôi đã nghe mọi người nói rằng họ đã bắt gặp bài hát đó trong đám tang của người bạn thân nhất hoặc tại đám cưới của họ. Vì vậy, tôi hiểu rằng rất, rất khó để từ bỏ nó.”
St. Pauli tìm kiếm bài hát mới để thay thế, phản ánh các giá trị hiện đại của câu lạc bộ
Cô kể về một người hâm mộ người Đức mà gia đình đã trải qua những năm tháng đen tối nhất, người đó nhận được tấm vé xem cả mùa sau khi cha mình qua đời, và bài hát mang ý nghĩa đặc biệt với bà. “Khi tôi nói với bà về nghiên cứu của mình, điều đầu tiên bà nói là: ‘ồ không, ta yêu bài hát đó.’ Nhưng bà vẫn ủng hộ tôi, vì một nền văn hóa tưởng niệm đúng nghĩa đòi hỏi chúng ta phải dám đối mặt với sự thật, dù đôi khi những sự thật đó khiến ta không thoải mái.”
Hiện nay, bài hát “Das Herz von St. Pauli” vẫn bị cấm. Câu lạc bộ đang thử các bài hát mới hàng tuần, với hy vọng một giai điệu khác có thể tự nhiên gắn kết người hâm mộ. Câu chuyện của St. Pauli cho thấy rằng đối với câu lạc bộ này, truyền thống không chỉ là bóng đá, mà còn là hành trình không ngừng bảo vệ những giá trị đạo đức và chính trị của họ, dù đôi khi phải đánh đổi bằng cảm xúc sâu sắc nhất.
